Emocje charakteryzują się tym, że pojawiają się nagle i zawsze łączą się z pobudzeniem w ciele; mogą osiągnąć dużą intensywność, ale są przejściowe. Zawierają informacje – o tym, jak postrzegamy siebie, rzeczywistość i innych.  

Jakie istnieją emocje ?

Amerykański psycholog Robert Plutchik opracował teorię emocji, w której zaproponował istnienie ośmiu podstawowych emocji, ewolucyjnie naturalnie rozwiniętych. Z nich natomiast wynikają wszystkie inne emocje.

Trójwymiarowy diagram Plutchika opisuje relacje między różnymi emocjami, analogicznymi do kolorów na kole. Wymiar pionowy reprezentuje intensywność, a koło poziome reprezentuje stopień podobieństwa. Emocje przeciwległe na kole są emocjami przeciwnymi. Według Plutchika nie możemy doświadczać ich w tym samym czasie. W dwuwymiarowym rzucie diagramu, emocje w pustych przestrzeniach tworzą podstawowe diady, które są mieszaniną dwóch podstawowych emocji.

Trudne emocje, czyli jakie?

Emocje, które zmuszają nas do działania lub zmiany, określamy jako trudne. Ich odczuwanie to komunikat: uwaga, coś się dzieje, musimy spróbować to zrozumieć, zmienić swoje zachowanie czy wręcz zmienić myślenie o sobie i innych. Zmiana nie jest łatwa i wymaga od nas dużego wysiłku, dlatego emocje, które ją sygnalizują, postrzegamy jako negatywne.

Jaką funkcję spełniają trudne emocje ?

Musimy mieć świadomość, że emocje mobilizują organizm do określonej aktywności. Dlatego występuje zwiększony poziom pobudzenia obwodowego układu nerwowego związany z ogólną mobilizacją zasobów energetycznych organizmu.
 

Smutek oznacza doświadczanie straty. Poczucie winy zachęca nas do naprawienia krzywdy wyrządzonej innym ludziom. Gniew to informacja, ze możemy usunąć źródło szkodliwych czynników i przeciwdziałać szkodzie. 
Problem z emocjami nie polega na tym, że je przeżywamy – problem pojawia się, gdy doświadczamy ich nieadekwatnie do sytuacji lub nadmiarowo. Tak się dzieje, gdy „uzależniamy się” od danej emocji: lęku, złości, gniewu czy wstydu.

Co się dzieje z ciałem, gdy pojawiają się emocje?

Po zwiększonej aktywności poszczególnych układów poznajemy, czy stan w jakim jesteśmy, mobilizuje nas do walki, czy wręcz przeciwnie – do ucieczki Jeśli nie możemy tego pobudzenia rozładować, przechodzimy w stan napięcia fizjologicznego, które przypomina zamrożenie emocji w ciele.

Emocje czujemy w ciele, nie są one tylko reakcją w umyśle. Dlatego czujemy napięcie lub rozluźnienie mięśni, zmianę rytmu serca, czy temperatury ciała. Najbardziej widoczne są zmiany na twarzy.(czerwienienie się, bladość )

Nadnercza – zwiększa się wydzielania adrenaliny i innych hormonów.

Serce i układ krążenia – wzrasta częstość uderzeń serca, następuje zwężenie naczyń w jamie brzusznej i rozszerzenie w kończynach, zwiększenie krzepliwości krwi oraz ilości tlenu i glukozy we krwi, zwiększenie ciśnienia krwi;

Układ trawienny – trawienie ulega zahamowaniu, pojawia się uczucie ściskania w żołądku

Pęcherz – uczucie parcia.

Czym grozi tłumienie trudnych emocji?

Emocji nie nie da się wyłączyć 

Aby powstała emocja, niezbędne jest pobudzenie odpowiednich ośrodków w mózgu a także pobudzenie autonomicznego układu nerwowego odpowiedzialnego za nasze funkcjonowanie somatyczne (pobudzenie pracy serca, oddychanie itp.). Emocja pobudza do określonej aktywności.

A zatem, co w istocie jesteśmy w stanie stłumić? Jedynie ostatni komponent, czyli ekspresję.

Możemy także odcinać się od subiektywnych, psychicznych odczuć. Kiedy tłumimy ekspresję oraz subiektywne odczuwanie, to pozostawiamy pobudzenie w ciele.

Powoduje to w konsekwencji rozregulowanie na poziomie fizjologicznym i psychologicznym. Tłumione emocje w końcu stają się przyczyną zaburzeń psychosomatycznych.

Silne emocje- jak sobie z nimi radzić ?

Czasami problemem jest brak połączenia emocji  z odczuciami z ciała. Niektóre osoby odczuwają emocje jako mgłę, nie potrafią jej umiejscowić w ciele, albo mają niektóre miejsca w ciele szczególnie trudne do wyczucia. Należałoby wrócić do tego, zatrzymując się przy tych emocjach zamiast ich unikania i obserwując, czy opisując jak każda z nich objawia się w  ciele.

Z drugiej zaś strony niektóre emocje np. strach lub lęk można odczuwać bardzo silnie i wyraźnie umiejscawiając je w ciele. Co w tej sytuacji należałoby zrobić ? Jak zmniejszyć lęk ? Badania pokazały, że samo nazwanie emocji pomaga w redukcji odczuwanej emocji. Np. podczas gdy czujesz lęk, wystarczy abyś nazwał tę emocję w myślach lub na głos "teraz czuję lęk" Tym sposobem wpływamy na obszar mózgu, który te emocje powoduje (w przypadku strachu ciało migdałowate ) Ta technika nie stłumi całej emocji, ale zredukuje jej siłę. 

• Plutchik R. (1980), Emotion: A Psychoevolutionary Synthesis, New York: Harper and Row, ​ISBN 0-06-045235-8​

Polityka prywatności Strona jest własnością Spokojne Miejsce wszystkie prawa zastrzeżone.

Spokojne miejsce | Gabinet Psychoterapii | Terapia online | Psychoterapia  | Psychoterapia par  | Psycholog Warszawa  |Psycholog Ursynów

+48 513 165 314  kontakt@gabinetspokojnemiejsce.pl

NIP 534 245 62 89 

TELEFON +48 513 165 314      KONTAKT@GABINETSPOKOJNEMIEJSCE.PL